Chirurgia w onkologii dziecięcej

Leczenie chirurgiczne nowotworów zmieniało się przez ostatnie lata w zakresie stosowania z innymi terapiami, rozległości czy ustaleniu terminu operacji. Lekarz chirurg przeprowadzający leczenie operacyjne nowotworów u dzieci musi posiadać wiedzę o wszystkich metodach leczniczych wchodzących w skład terapii skojarzonej, aby odpowiednio zaplanować zabieg chirurgiczny. Niektóre mogą wyprzedzać zabieg, a inne go uzupełniać. Chirurg decydujący o leczeniu operacyjnym musi ocenić, wykorzystując posiadaną wiedzę i doświadczenie, wszystkie korzyści oraz trudności, jakie mogą wystąpić z powodu wykonywanego zabiegu. W pierwszym etapie, w celu ustalenia rozpoznania, chirurg najczęściej (jeśli to możliwe) wykonuje biopsję i pobiera materiał do badania histopatologicznego.

Czynniki wpływające na rodzaj i czas operacji

Najczęściej leczenie chirurgiczne ogniska pierwotnego nowotworu wykonywane jest po wstępnej chemioterapii, czyli jako drugi etap leczenia. Jego celem jest usunięcie całej lub możliwie jak największej masy guza.

Rodzaj zabiegu operacyjnego zależy od ¹:

• rozpoznania histopatologicznego,
• reakcji guza na wstępną chemioterapię,
• stadiumstopień zaawansowania choroby – istotny w doborze terapii zaawansowania procesu nowotworowego,
• lokalizacji guza, jego wielkości, zajęcia okolicznych tkanek,
• wieku pacjenta,
• posiadanej wiedzy, doświadczenia zespołu operującego oraz zaplecza technicznego.

U niektórych pacjentów z guzami litymi, u których podczas wstępnej chemioterapii stwierdza się progresję (postęp) procesu nowotworowego, lekarz może zmienić program leczenia, aby osiągnąć stabilizację lub regresję choroby. Wtedy także, jeśli dochodzi do powiększania masy guza lub pojawiają się krwawienia i rozpad guza, może być konieczność zastosowania leczenia operacyjnego okaleczającego (np. amputacja, wyłuszczenie w stawie).

Pacjenci, którzy dzięki wstępnej chemioterapii uzyskali się regresję (zmniejszenie masy) lub stabilizację guza (w ocenie klinicznej, biochemicznej oraz w badaniach obrazowych), mają najczęściej przeprowadzany zabieg operacyjny w terminie ustalonym wg. odpowiedniego protokołu terapeutycznego.

1. Informacja: teksty poszczególnych rozdziałów powstały przy współpracy z rodzicami dzieci onkologicznych

1. Źródło: “Wprowadzenie do onkologii i hematologii dziecięcej, redakcja Jerzy R. Kowalczyk↑