Co to jest chłoniak?
Chłoniak to nowotwór układu limfatycznego, który jest częścią układu odpornościowego. Układ limfatyczny to sieć węzłów, gruczołów i naczyń, które transportują limfę (składającą się z białek i limfocyów) po całym ciele w celu zwalczania infekcji. Łączy się on z układem krwionośnym umożliwiając ciągłą wymianę substancji między limfą a krwią, a jego działanie głównie polega na wytwarzaniu tzw. przeciwciał, które łącząc się np. z bakteriami, ułatwiają ich niszczenie przez krwinki białe. Limfa zbiera także substancje toksyczne i transportuje je do węzłów chłonnych, skąd dalej trafiają do nerek, które usuwają je z organizmu.
Chłoniak pierwotnie może rozpocząć się w wielu miejscach, ponieważ tkanka limfatyczna istnieje w całym ciele. Częstość występowania poszczególnych chłoniaków u dzieci jest inna niż u dorosłych.
Rodzaje chłoniaków
Chłoniaki można podzielić na dwa grupy:
- chłoniak Hodgkina (dawniej nazywany ziarnica złośliwą) – stanowi 30% chłoniaków 1,
- chłoniak nieziarniczy (NHL – non-Hodgkin’s lymphoma).
Do najczęsztych chłoniaków nieziarnicznych zaliczamy:
- chłoniak Burkitta,
- chłoniaki z komórek prekursorowych limfoblastycznych,
- chłoniak z dużych komórek anaplastycznych (ALCL),
- chłoniak rozlany z dużych limfocytów B (DLBCL – Diffuse Large B-cell Lymphoma).
Objawy
Najczęstszym objawem chłoniaka jest obrzęk węzłów chłonnych na szyi, pod pachami lub w pachwinie.
Inne typowe objawy to:
- niewyjaśniona utrata masy ciała,
- nocne poty,
- gorączka bez znanej przyczyny, która trwa 3 lub więcej dni,
- niewyjaśniony kaszel lub duszność.
Diagnostyka chłoniaka
Przebieg diagnozowania obejmuje:
- badanie fizykalne i wywiad,
- badania krwi,
- biopsja węzłów chłonnych,
- testy obrazowe,
- biopsja.
Leczenie
Leczenie zależy od wielu czynników, w tym od rodzaju chłoniaka, jego lokalizacji, stopnia rozprzestrzenienia oraz wieku i ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
Najczęstszym sposobem leczenia jest chemioterapiaTo jedna z podstawowych metod leczenia nowotworów polegająca na użyciu silnych leków (cytostatyków), które zabijają komórki nowotworowe lub ... More, do pozostałych metod należą:
- radioterapia,
- terapia celowana,
- immunoterapia,
- przeszczep szpiku (przeszczep macierzystych komórek krwiotwórczych).
Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na chłoniaka
Zaliczamy do nich:
- wrodzone bądź nabyte zaburzenia immunologiczne
– wrodzone zespoły niedoborów odporności – ataksja-teleangiektazja, agammaglobulinema Bruttona, zespół autoproliferacyjny Canale’a-Smitha, ciężki złożony niedobór odporności, zespół Wiskotta-Aldricha, zespół Nijmegen, zespół Chediaka-Higashiego,
– immunosupresja po przeszczepach narządowych. - czynniki zakaźne
– wirus Epsteina-Barr (EBV), który wywołuje mononukleozę,
– ludzki wirus niedoboru odporności (HIV),
– wirus hepatotropowy wirusowego zapalenia wątroby C (HCV),
– helicobacter pylori. - choroby autoimmunologiczne
– reumatoidalne zapalenie stawów, wole Hashimoto, choroba Leśniowskiego-Crohna, zespół Sjörgena. - promieniowanie jonizujące
- Źródło: „Wprowadzenie do onkologii i hematologii dziecięcej, redakcja Jerzy R. Kowalczyk, Warszawa 2011↑