Powszechny bezpłatny program szczepień przeciw HPV Ministerstwo Zdrowia uruchomiło już 1 czerwca 2023 r. Skierowany był dla dziewcząt i chłopców w wieku 12-13 lat. Od 2 września 2023 r. program został rozszerzony: szczepionka przeciw HPV jest obecnie dostępna dla wszystkich dzieci od 9 do 18 lat. Obecnie dzieci mogą zostać bezpłatnie zaszczepione przeciw HPV, tylko jeśli lekarz wystawi e-receptę na szczepionkę. Wówczas rodzic realizuje e-receptę w aptece, umawia dziecko na szczepienie bezpośrednio w przychodni POZ i przynosi szczepionkę.
W tak działającej procedurze, według informacji z końca ubiegłego roku, zaszczepiło się zaledwie 17 proc. uprawnionych nastolatków (dziewczynki i chłopcy w wieku 12-13 lat) objętych powszechnym programem. Stąd Ministerstwo Zdrowia chce, aby mogły one szczepić się, oprócz przychodni rodzinnych, także w szkołach mówi ministra Zdrowia Izabela Leszczyna:
Mamy świadomość, że to jest świadczenie medyczne, w związku z tym będzie konieczna obecność rodzica. Chciałybyśmy organizować to w soboty albo po obiedzie – tak, żeby rodzice, którzy pracują, mogli dzieciom towarzyszyć.
Wcześniej w szkołach powinna być jednak przygotowana kampania edukacyjna, zwraca uwagę Dorota Korycińska, prezes Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej (OFO).
Liczę na to, że oprócz szczepienia na HPV w szkołach, zostanie przygotowana kampania społeczna i edukacyjna kierowana do rodziców i opiekunów dzieci, w tym o tym, dlaczego szczepienie przeznaczone jest także dla chłopców (…). Dramatem jest to, że trzeba tłumaczyć, że szczepienie które jest w stanie uchronić przed zachorowaniem na nowotwory, nie jest seksualizacją dzieci.
Szczepienia przeciwko HPV miałyby być prowadzone także w aptekach. W przypadku dzieci starszych nie będzie wówczas potrzebna recepta od lekarza rodzinnego – wystarczy, że rodzic uda się do apteki z dzieckiem i tam uzyska szczepienie – mówi ministra zdrowia:
Nie może być tak, że każemy pacjentowi iść po receptę do lekarza potem z receptą do apteki, żeby tam mógł być zaszczepiony. Załatwimy to w formule recepty aptecznej, która będzie wystarczająca.
Jak działa szczepionka przeciw HPV
Dla 12 i 13 latków, zarówno dziewcząt jak i chłopców dostępne są dwie szczepionki: Cervarix i Gardasil. Dla dzieci w wieku 9-11 lat oraz 14-17 lat – szczepionka Gardasil.
Szczepionka dwuwalentna działa przeciw dwóm typom wirusa HPV: 16 i 18. Zapobiega wystąpieniu zmian przednowotworowych narządów płciowych i odbytu oraz rakowi szyjki macicy i rakowi odbytu, związanych z onkogennymi typami HPV.
Szczepionka dziewięciowalentna Gardasil działa przeciw dziewięciu typom wirusa brodawczaka ludzkiego, a mianowicie: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58. Chroni przed zmianami przednowotworowymi narządów płciowych i odbytu, rakiem szyjki macicy, rakiem odbytu i dodatkowo przed wystąpieniem brodawek narządów płciowych (kłykcin kończystych) związanych przyczynowo z zakażeniem określonymi typami wirusa.
Szczepionka przeciw HPV chroni przed groźnymi chorobami
HPV odpowiada za blisko 100 proc. stanów przedrakowych i raka szyjki macicy, 64-100 proc. stanów przedrakowych i nowotworów pochwy, 90 proc. nowotworów odbytu, a także za nowotwory prącia, sromu, jamy ustnej, nosogardzieli, nasady języka, migdałków, gardła, głowy i szyi. Infekcje HPV są powszechne – większość zakażeń ma charakter bezobjawowy i przemijający. Jednak mogą rozwinąć się poważne lub nawet zagrażające życiu choroby jak rak szyjki macicy.
Autor: Adrian Urbanek na podstawie PAP
Zdjęcie: Pexels